Είναι πλέον δυνατό να αφηγηθούμε την ιστορία της ανθρώπινης παρουσίας και της εξέλιξης στον πλανήτη αναλύοντας τις τάσεις στη συσσώρευση στερολών στο έδαφος και στα ιζήματα, χημικές ενώσεις που είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη φυσιολογία. Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Ca' Foscari της Βενετίας και του Ινστιτούτου για τη Δυναμική των Περιβαλλοντικών Διαδικασιών του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας (CNR-IDPA) εντόπισαν και χρονολόγησαν ίχνη στερολών στα ιζήματα δύο λιμνών της Νέας Ζηλανδίας, αποδεικνύοντας έτσι την παρουσία των Μαορί άνθρωποι που ξεκινώντας από το 1280 περίπου, αποίκησαν τα δύο νησιά του ωκεανού και τα καθάρισαν από δάση μέσα σε λίγες μόνο δεκαετίες για να δημιουργήσουν χώρο για χωράφια και βοσκοτόπια.
Η μελέτη μόλις δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reports.
Οι αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν στα εργαστήρια της Βενετίας σε πυρήνες ιζήματος που ελήφθησαν από τις λίμνες Diamond και Kirkpatrick, που βρίσκονται στο νότιο νησί της Νέας Ζηλανδίας. Αναλύοντας τα μικροσωματίδια άνθρακα και γύρης, οι ερευνητές είχαν ήδη βρει στοιχεία σημαντικών δασικών πυρκαγιών καθώς και ξαφνικών αλλαγών στο τοπίο της Νέας Ζηλανδίας κατά τον δέκατο τέταρτο αιώνα, όταν οι αποψιλωμένες περιοχές έκαναν διαθέσιμο χώρο για το γρασίδι και τους θάμνους να αναπτυχθούν γρήγορα και σε έναν τρόπο που δεν είχε προηγούμενο. Τα αρχαιολογικά και παλαιοοικολογικά στοιχεία αποδίδουν με βεβαιότητα την αποψίλωση των δασών στους Μαορί, αλλά αυτή η νέα μελέτη παρέχει οριστική επιστημονική απόδειξη της άφιξής τους στην περιοχή και του τεράστιου αντίκτυπου που είχε μια ομάδα τόσο λίγων ατόμων στο εγγενές δάσος σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, στο βαθμό που κινδύνευε ανεπανόρθωτα. Επιπλέον, η έρευνα καταδεικνύει την εγκυρότητα της μεθόδου που δοκιμάστηκε από τους Ιταλούς ερευνητές για την ανασύνθεση της ιστορίας της παρουσίας της ανθρωπότητας σε μια δεδομένη περιοχή.
"Οι λίμνες συλλέγουν ίχνη από τα κόπρανα των πληθυσμών που έχουν ζήσει στις γύρω περιοχές και αυτά εναποτίθενται στους πυθμένες των λιμνών", εξηγεί η Έλενα Αργυριάδη, μεταδιδάκτορας στο Τμήμα Περιβαλλοντικών Επιστημών, Πληροφορικής και Στατιστικής στο Ca' Foscari., ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, "προσφέροντας μια συνεχή καταγραφή των αιώνων ανθρώπινης παρουσίας. Η συγκέντρωση της κοπροστανόλης, της στερόλης που είναι πιο άφθονη στα ανθρώπινα κόπρανα, απεικονίζει μια τάση που με την πάροδο του χρόνου σχεδόν ταιριάζει με αυτή των βιοδεικτών που σχετίζονται με τη φωτιά, με μια κορυφή μεταξύ 1345 και 1365 περίπου, και είναι σύμφωνη με τον βαθύ περιβαλλοντικό μετασχηματισμό που έλαβε χώρα στη Νέα Ζηλανδία μετά την άφιξη των Μαορί."
"Αυτή η έρευνα αποτελεί μέρος μιας σειράς μελετών για τον αντίκτυπο της ανθρωπότητας, μέσω της ιστορίας και της προϊστορίας μας, στο περιβάλλον και το κλίμα, αναλύοντας βιοδείκτες που αρχειοθετούνται σε εκχυλίσματα πάγου ή ιζημάτων από όλο τον πλανήτη (το έργο Early Human Impact, χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας», εξηγεί ο Carlo Barbante, καθηγητής Αναλυτικής Χημείας στο Ca' Foscari και διευθυντής του CNR-IDPA.«Τα ίχνη ανθρώπινων περιττωμάτων μαρτυρούν επίσης την άφιξη των Ευρωπαίων στο νότιο νησί της Νέας Ζηλανδίας, ξεκινώντας από το 1800. Η εκθετική αύξηση της συγκέντρωσης των στερολών των κοπράνων καταδεικνύει έντονα την ταχεία αύξηση του πληθυσμού της περιοχής, η οποία συνεχίζεται από τις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα. Η μέθοδος μπορεί τώρα να εφαρμοστεί σε ιζήματα και εδάφη γειτονικών λιμνών, στα οποία η ιστορία της ανθρώπινης εγκατάστασης δεν είναι τόσο καλά τεκμηριωμένη όπως στην περίπτωση της Νέας Ζηλανδίας, βοηθώντας στη χαρτογράφηση των μετακινήσεων των πληθυσμών. ώρα."
Η μελέτη διεξήχθη σε συνεργασία με επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Μοντάνα, το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, το Επιστημονικό Κέντρο Γεωεπιστημών και Περιβαλλοντικής Αλλαγής, το Ερευνητικό Κέντρο Landcare της Νέας Ζηλανδίας και το Πανεπιστήμιο του Όκλαντ.
